Οι σκύλοι– οδηγοί τυφλών είναι ιδιαίτερα ευφυή και άριστα εκπαιδευμένα ζώα, τα οποία βοηθούν άτομα με τύφλωση ή μειωμένη όραση οδηγώντας τα με ασφάλεια, στον προορισμό τους.
Τα κουτάβια τα οποία επιλέγονται γι’ αυτή τη δουλειά, συνήθως προέρχονται από ειδικευμένα προγράμματα εκτροφής. Τα κριτήρια επιλογής τους είναι αυστηρά.
Πιο αναλυτικά, απαιτείται να έχουν υψηλή νοημοσύνη, αντιληπτικότητα και ισχυρή ιδιοσυγκρασία ενώ θα πρέπει να είναι ήρεμα και κοινωνικά. Ο σκύλος-οδηγός χρειάζεται προσοχή και φροντίδα.
Ο ιδιοκτήτης- χειριστής του σκύλου–οδηγού, είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος για τη σωστή διαβίωση του ζώου και οφείλει να καλύπτει όλα τα έξοδα διατροφής και κτηνιατρικής του περίθαλψης.
Ποια σκυλιά μπορούν να γίνουν οδηγοί τυφλών:
Τα Labrador – Retriever
Κλασσική, ανθεκτική φυλή εργασίας και ίσως η δημοφιλέστερη φυλή που υπηρετεί τυφλούς, είναι τα Labrador – Retriever. Πρόκειται για ιδιαίτερα χαρισματικά ζώα. Ήρεμα, έξυπνα, κοινωνικά και ευρηματικά τα Labrador – Retriever έχουν υψηλότατα ποσοστά συναισθηματικής νοημοσύνης και μηδαμινό συντελεστή επικινδυνότητας. Το δεύτερο προσωνύμιο της φυλής τους, η λέξη «Retriever» από το αγγλικό ρήμα «to retrieve«, σημαίνει «ανάνηψη, επαναφορά«. Παραπέμπει στο ένστικτό τους να ανασύρουν αντικείμενα από το νερό, αλλά και στην ιδιότητά τους να επαναφέρουν το άτομο στην φυσιολογική του κατάσταση. Η εμφάνιση της φυλής χρονολογείται στα τέλη του 18ου αιώνα στον παγωμένο κόλπο του Labrador στον Καναδά, όπου μάζευαν τα δίκτυα των ψαράδων και μετέφεραν μηνύματα στα πλοία. Γι’ αυτό τα Labrador αγαπούν υπερβολικά το νερό και είναι δεινοί κολυμβητές. Για πολλούς τα Labrador – Retriever αποτελούν το κλασσικό πρότυπο του σκύλου.
Οι Γερμανικοί Ποιμενικοί
Η φυλή δημιουργήθηκε στη Γερμανία τον 19ο αιώνα από τον Max Von Stephanitz, που έμεινε γνωστός ως ο πατέρας του Γερμανικού Ποιμενικού. Ζώα αφοσιωμένα, στιβαρά, αγέρωχα με κλασσική ομορφιά και χάρη, αποτελούν το πρότυπο του εργατικού σκύλου. Ο Γερμανικός Ποιμενικός ήταν η πρώτη φυλή που χρησιμοποιήθηκε σαν σκύλος-οδηγός τυφλού το 1945, όταν μερικοί εκπρόσωποί της εκπαιδεύθηκαν από Γερμανούς αξιωματικούς προκειμένου να βοηθήσουν τους τραυματίες πολέμου που είχαν χάσει την όρασή τους. Το πανέξυπνο μυαλό και η προσαρμοστικότητα τους, σε συνδυασμό με τη δύναμη και την ανθεκτικότητά τους, τα καθιστούν σαν τα ιδανικά σκυλιά εργασίας. Αγαπούν υπερβολικά τους ανθρώπους και είναι έτοιμα να δείξουν αφοσίωση ανά πάσα στιγμή, ρισκάροντας ακόμα και την ίδια τους τη ζωή.
Τα Γιγαντιαία Κανίς
Η φυλή των Κανίς έχει ιστορία εκατοντάδων χρόνων. Σήμερα δίνει τρεις εκπροσώπους: το Γιγαντιαίο Κανίς, το Κανίς Μινιατούρα και το Κανίς Τοy, εκ των οποίων ο αρχαιότερος είναι το Γιγαντιαίο Κανίς. Τα κανίς αναπτύχθηκαν πρωταρχικά σαν υδρόβια σκυλιά προκειμένου να ανασύρουν διάφορα αντικείμενα που έπεφταν στο νερό, κατά τη διάρκεια διεξαγωγής παιχνιδιών. Με τον καιρό αγαπήθηκαν από όλες τις κοινωνικές τάξεις και αυτό σε συνάρτηση με την ποικιλία των εργασιών που διεκπεραίωναν, τους έδωσε μεγάλο εύρος συναισθημάτων και ικανοτήτων, κάνοντάς τα δημοφιλή σαν σκυλιά εργασίας αλλά και συντροφιάς. Τα κανίς είναι σκυλιά όλο χάρη. Δραστήρια, περίεργα και ενεργητικά. Τους αρέσει το παιχνίδι, αγαπούν υπερβολικά τη ζωή και έχουν μια καυστική αίσθηση του χιούμορ. Βαθιά αφοσιωμένα στο αφεντικό τους, επηρεάζονται εύκολα από τα συναισθήματά και τη συμπεριφορά του.
Τα LabraPoodle
Τα LabraPoodle είναι σκυλιά που προέρχονται από διασταυρώσεις Λαμπραντόρ και Γιγαντιαίων Κανίς με τις οποίες επιδιώχθηκε η διατήρηση των θετικών ιδιοτήτων και των δύο φυλών. Είναι φιλικά, έξυπνα, αλλά και πολύ ενεργητικά, γεγονός που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή κατά την εκπαίδευση. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες σχολές σκύλων-οδηγών τυφλών χρησιμοποιούν τα LabraPoodle.
Τα Golden Retriever
Tα Golden-Retriever ανήκουν στην ίδια συνομοταξία με τα Labrador-Retriever. Αναπτύχθηκαν στην Αγγλία τον 19ο αιώνα από τον Λόρδο Tweedmouth, που ήθελε σκυλιά έξυπνα, ευγενικά με εξαίρετες κυνηγετικές και κολυμβητικές ικανότητες. Τα Golden-Retriever αποτελούν έναν εξαίρετο συνδυασμό ομορφιάς και εξυπνάδας. Είναι σκυλιά μεγαλόσωμα, ενεργητικά με ξανθό μακρύ τρίχωμα και γλυκό πρόσωπο που μοιάζει σαν να χαμογελά. Αποτελούν μια από τις δημοφιλέστερες ράτσες συντροφιάς. Είναι φιλικά προς όλους, εξαιρετικά υπομονετικά με τα παιδιά και ήρεμα. Αντιδρούν έντονα στη βία και την άσχημη συμπεριφορά, εκδηλώνοντας επιθετικές και καταστροφικές τάσεις.
Τα Κόλεϊ
Ευγενικά και περήφανα τα Κόλεϊ, χρησίμευαν αρχικά ως τσοπανόσκυλα. Εντυπωσιάζουν με την επιβλητική κορμοστασιά τους. Η χιονόλευκη μακριά τους γούνα, που καλύπτει το μπροστινό μέρος του σώματος, συνδυάζεται τόσο όμορφα με το ζεστό μελί χρώμα που έχει το υπόλοιπο κορμί τους. Το κεφάλι τους, μοιάζει με της αλεπούς και τα μάτια τους είναι μικρά, καστανά. Επιδεικνύουν εξυπνάδα, κοινωνικότητα, υπομονή και μια αγέρωχη κομψότητα.
Ποια τα καθήκοντα ενός χειριστή σκύλου-οδηγού τυφλών;
Ο σκύλος-οδηγός είναι ένα έμβιο ον που χρειάζεται προσοχή και φροντίδα. Από την στιγμή που κάποιος γίνεται χειριστής σκύλου–οδηγού, καθίσταται ο αποκλειστικός υπεύθυνος για τη σωστή διαβίωση του ζώου και πρέπει να καλύπτει όλα τα έξοδα διατροφής και κτηνιατρικής του περίθαλψης. Ο σκύλος-οδηγός πρέπει να βγαίνει βόλτα τουλάχιστον μία ώρα την ημέρα ώστε να τρέξει και να παίξει σαν φυσιολογικός σκύλος. Ζει μέσα στο σπίτι και όχι έξω στον κήπο. Χρειάζεται καθημερινό καλλωπισμό για να είναι ευπρόσδεκτος στα δημόσια μέρη και τα μέσα μαζικής μεταφοράς, όπως επιτάσσει η Ευρωπαική και Εθνική νομοθεσία. Ο χειριστής οφείλει να ακολουθεί αυστηρά την εκπαιδευτική ρουτίνα του σκύλου-οδηγού. Τέλος, απαγορεύεται η άσκηση οποιασδήποτε μορφής σωματικής ή / και ψυχολογικής βίας επάνω σε έναν σκύλο-οδηγό.
Ποια τα πλεονεκτήματα ενός σκύλου-οδηγού τυφλών;
Οι σκύλοι-οδηγοί είναι προσεκτικοί στη δουλειά τους και αφοσιωμένοι. Ένα άτομο με τύφλωση που συνοδεύεται από έναν τέτοιο σκύλο θα περάσει με ευκολία ανάμεσα από τον κόσμο και θα μπορέσει να εντοπίσει εύκολα μια διάβαση ή μια πόρτα. Σε καμία περίπτωση δεν κινδυνεύει να ξεφύγει από την πορεία του, να χτυπήσει επάνω σε κάποιο εμπόδιο, να τραυματιστεί από τα αυτοκίνητα, να πέσει επάνω σε έναν άνθρωπο, στο έδαφος ή από τις σκάλες. Ο σκύλος-οδηγός γίνεται εύκολα διακριτός από το πλήθος που παραμερίζει. Επίσης εντοπίζει εμπόδια που δύσκολα γίνονται αντιληπτά με την χρήση του λευκού μπαστουνιού όπως αμυχές στο κράσπεδο, χαμηλά μπαλκόνια και σκαλωσιές. Προσφέρει και κοινωνικό έργο αφού αποτελεί ένα δυνατό ερέθισμα για μία ωραία κουβέντα στο δρόμο, ή ακόμη και για καινούργιες γνωριμίες. Το άτομο δένεται με το σκυλί που το βοηθά και νιώθει απεριόριστη αγάπη. Γνωρίζει πως με τη βοήθειά του δεν κινδυνεύει όταν βγει στο δρόμο και έτσι αποκτά περισσότερη αυτοπεποίθηση.
Ποια τα μειονεκτήματα ενός σκύλου-οδηγού τυφλών
Η εκπαίδευση, χορήγηση και χρήση ενός σκύλου-οδηγού τυφλών απαιτεί χρόνο, κόπο και χρήμα. Επομένως δεν πρόκειται για μία αστεία υπόθεση! Οι ενδιαφερόμενοι χειριστές οφείλουν να συνειδητοποιήσουν πως ο σκύλος-οδηγός δεν είναι ένα άψυχο και αντικαταστάσιμο εργαλείο όπως είναι το λευκό μπαστούνι. Απαιτεί φροντίδα, υπευθυνότητα, αφοσίωση. Ο τυφλός χειριστής δεν πρέπει να εγκαταλείπει το σκύλο του όταν προκύπτουν διακοπές, ταξίδια, υποχρεώσεις, παρά μόνο σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει άλλη λύση. Ο σκύλος-οδηγός δεν παύει να είναι ένα ζώο. Αυτό σημαίνει ότι, όσο καλά εκπαιδευμένος και αν είναι, υπάρχει πάντα περίπτωση να αντιδράσει αναπάντεχα. Για το λόγο αυτό, ο τυφλός-χειριστής πρέπει να είναι σε ετοιμότητα. Οφείλει να είναι ήρεμος, ψύχραιμος και να μην ξεχνάει ποτέ ότι ο σκύλος είναι ένα ανυπεράσπιστο ζώο ενώ αυτός ένας άνθρωπος. Ο σκύλος-οδηγός δεν είναι ρομπότ. Δεν μπορεί να καθοδηγήσει έναν άνθρωπο εάν εκείνος δε γνωρίζει που ακριβώς επιθυμεί να πάει. Τέλος, η ποιότητα εργασίας του σκύλου-οδηγού, εξαρτάται εξ΄ ολοκλήρου από τον τρόπο που τον χειρίζεται ο άνθρωπος.
Δημοσίευση σχολίου